Điều kiện hưởng lương hưu

Ls. Trần Hồng Phong giới thiệu

Điều 54 và 73 Luật bảo hiểm xã hội (hợp nhất 2019) quy định về điều kiện hưởng lương hưu. Liên quan đến vấn đề này, tại Bộ luật lao động 2019 (đã có hiệu lực từ 1/1/2021) có quy định về việc sửa đổi, bổ sung một số điều tại Luật bảo hiểm xã hội, trong đó có Điều 54 và Điều 73 Luật BHXH. Như vậy, có sự thay đổi về điều kiện hưởng lương hưu từ ngày 1/1/2021.

<< Để được hưởng lương hưu, NLĐ phải có tối thiểu 20 năm tham gia (đóng) BHXH (ảnh minh hoạ)

Chấm công là gì? Mục đích, ý nghĩa của việc chấm công?

Ls. Trần Hồng Phong

Chấm công là việc NSDLĐ ghi nhận, theo dõi thời gian làm việc, nghỉ ngơi (nghỉ phép, nghỉ chế độ, nghỉ ốm ...) của NLĐ. Mục đích chính là xác định chính xác số ngày công để trả lương, và đánh giá về ý thức kỷ luật của người lao động trong việc bảo đảm giờ làm việc, ngày làm việc.

<< Ngày càng nhiều doanh nghiệp sử dụng máy chấm công quét vân tay để điểm danh, hỗ trợ việc chấm công (ảnh minh họa, nguồn: Internet)

Mức lương tối thiểu vùng & Mức lương cơ sở năm 2020 (sơ đồ)

CLB GĐNS

Mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định, áp dụng cho đối tượng là NLĐ làm việc theo HĐLĐ, dùng làm căn cứ để trả lương và tính các chế độ khác (BHXH, BHYT, BHTN). NSDLĐ không được trả lương thấp hơn mức lương tối thiểu. Còn Mức lương cơ sở do Quốc Hội hoặc Chính phủ quy định, áp dụng cho đối tượng: cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang. Làm căn cứ để tính mức lương trong bảng lương, phụ cấp và các chế độ khác (BHXH, BHYT, BHTN). Hàng năm, tuỳ tình hình biến động giá cả, trượt giá đồng tiền ... Quốc Hội có thể ban hành Nghị Quyết, Chính phủ có thể ban hành Nghị định mới, điều chỉnh mức lương cơ sở và mức lương tối thiểu.

<< Mức lương cơ sở và Mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh tăng, nhưng hàng hóa, vật giá ... cũng tăng và lạm phát nữa, nên chưa thể vui trọn vẹn (ảnh minh họa)

Nghị quyết số 86/2019/QH14: Điều chỉnh mức lương cơ sở lên 1,6 triệu đồng tháng từ 1/7/2020

Ngày 12/11/2019, Quốc Hội đã thông qua Nghị quyết số 86/2019/QH14 về Dự toán ngân sách năm 2020. Trong đó tại Điều 3 quy định điều chỉnh mức lương cơ sở từ 1.490.000 đồng/tháng lên 1.600.000 đồng/tháng. Chính thức áp dụng từ ngày 1/7/2020.

<< Lương cơ sở (dành cho cán bộ, viên chức, công chức) sẽ được tăng lên chút đỉnh từ ngày 1/7/2020 (ảnh minh họa)

NĐ số 90/2019/NĐ-CP - Quy định về mức lương tối thiểu vùng làm việc theo HĐLĐ từ 1/1/2020

"Mức lương tối thiểu vùng" là mức tiền lương thấp nhất mà NSDLĐ phải trả cho NLĐ, được quy định theo từng vùng (cả nước chia thành 4 vùng). Hiểu đơn giản, là doanh nghiệp không được trả lương cho NLĐ thấp hơn mức lương tối thiểu do Chính phủ quy định. Nghị định số 90/2019/NĐ-CP quy định về mức lương tối thiểu vùng áp dụng từ ngày 1/1/2020. 

<< Người lao động nào cũng muốn có đồng lương đủ để trang trải cuộc sống và có chút ít để dành khi về già. Nhưng sao khó quá (ảnh minh họa)

Mức lương tối thiểu & Mức lương cơ sở năm 2019 (sơ đồ)

CLB GĐNS

Mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định, áp dụng cho đối tượng là NLĐ làm việc theo HĐLĐ, dùng làm căn cứ để trả lương và tính các chế độ khác (BHXH, BHYT, BHTN). NSDLĐ không được trả lương thấp hơn mức lương tối thiểu. Còn Mức lương cơ sở do Chính phủ quy định, áp dụng cho đối tượng: cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang. Làm căn cứ để tính mức lương trong bảng lương, phụ cấp và các chế độ khác (BHXH, BHYT, BHTN). Hàng năm, tuỳ tình hình biến động giá cả, trượt giá đồng tiền ... Chính phủ có thể ban hành Nghị định mới, điều chỉnh mức lương cơ sở và mức lương tối thiểu.

<< Mức lương cơ sở và Mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh tăng, nhưng hàng hóa, vật giá ... cũng tăng dữ quá (ảnh minh họa)

Nghị định số 121/2018/NĐ-CP - sửa đổi, bổ sung NĐ 49/2013/NĐ-CP quy định chi tiết Bộ luật lao động về tiền lương

Ngày 13/9/2018, Chính phủ ban hành Nghị định  số 121/2018/NĐ-CP, có hiệu lực từ 1/11/2018, sửa đổi bổ sung một số điều tại Nghị định 49/2013/NĐ-CP - quy định chi tiết một số điều trong Bộ luật lao động về tiền lương. Theo đó,  "đối với doanh nghiệp sử dụng dưới 10 lao động được miễn thủ tục gửi thang lương, bảng lương, định mức lao động cho cơ quan quản lý nhà nước về lao động cấp huyện nơi đặt cơ sở sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp".

<< Khoảng cách chênh lệch giữa hai bậc lương liền kề phải bảo đảm khuyến khích người lao động nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ, tích lũy kinh nghiệm, phát triển tài năng nhưng ít nhất bằng 5%. (ảnh minh họa)

Nghị định số 49/2013/NĐ-CP - quy định chi tiết Bộ luật lao động về tiền lương

Nghị định này quy định chức năng, nhiệm vụ và cơ cấu tổ chức của Hội đồng tiền lương quốc gia theo quy định tại Khoản 2 Điều 92; nguyên tắc xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động theo quy định tại Khoản 1 Điều 93 của Bộ luật Lao động. Đối tượng áp dụng: Người lao động làm việc theo chế độ hợp đồng lao động, Người sử dụng lao động (doanh nghiệp).

<< Khoảng cách chênh lệch giữa hai bậc lương liền kề phải bảo đảm khuyến khích người lao động nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ thuật, nghiệp vụ, tích lũy kinh nghiệm, phát triển tài năng nhưng ít nhất bằng 5%. (ảnh minh họa)

Mức lương tối thiểu & Mức lương cơ sở năm 2018 (sơ đồ)

Mức lương tối thiểu vùng do Chính phủ quy định, áp dụng cho đối tượng là NLĐ làm việc theo HĐLĐ, dùng làm căn cứ để trả lương và tính các chế độ khác (BHXH, BHYT, BHTN). NSDLĐ không được trả lương thấp hơn mức lương tối thiểu. Còn Mức lương cơ sở do Chính phủ quy định, áp dụng cho đối tượng: cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang. Làm căn cứ để tính mức lương trong bảng lương, phụ cấp và các chế độ khác (BHXH, BHYT, BHTN). Hàng năm, tuỳ tình hình biến động giá cả, đồng tiền ... Chính phủ có thể ban hành Nghị định mới, điều chỉnh mức lương cơ sở và mức lương tối thiểu.

<< Lương cao ai chả thích (ảnh minh hoạ)

NĐ số 141/2017/NĐ-CP - quy định mức lương tối thiểu vùng đối với NLĐ làm việc theo HĐLĐ từ 1/1/2018

Từ ngày 1/1/2018, mức lương tối thiểu (chia theo vùng) của NLĐ làm việc theo HĐLĐ sẽ được tăng lên một chút. Chẳng hạn mức lương tối thiểu Vùng I sẽ tăng lên mức 3.980.000 đồng/tháng (so với mức cũ là 3.750.000 đồng/tháng). Như vậy, mức đóng BHXH, BHYT và BHTN của NLĐ và NSDLĐ cũng sẽ được điều chỉnh tăng lên tương ứng. 

Dưới đây là toàn văn Nghị định 141/2017/NĐ-CP. (Nghị định này thay thế Nghị định số 153/2016/NĐ-CP).

<< Lương tối thiểu của NLĐ làm việc theo HĐLĐ tăng thêm khoảng 230.000 đồng/tháng (ảnh minh hoạ)

NĐ số 72/2018/NĐ-CP - quy định mức lương cơ sở đối với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang từ 1/7/2018

Từ ngày 1/7/2018, mức lương cơ sở của đối tượng cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang sẽ được điều chỉnh tăng thêm 90.000 đồng tháng, từ mức 1.300.000 đồng lên mức 1.390.000 đồng. Như vậy, mức đóng BHXH, BHYT và BHTN của các đối tượng này cũng sẽ được điều chỉnh tăng lên tương ứng. 

Dưới đây là toàn văn Nghị định 72/2018/NĐ-CP. (Nghị định này thay thế Nghị định số 47/2017/NĐ-CP).

<< Lương cơ sở của cán bộ, công chức, viên chức được tăng lên chút đỉnh từ 1/7/2018 (ảnh minh hoạ) 

Lương làm thêm giờ & lương làm việc ban đêm

Khi NLĐ được NSDLĐ điều động làm thêm giờ hoặc làm việc vào ban đêm (với sự đồng ý của NLĐ), thì tiền lương sẽ được trả tăng thêm theo quy định tại Điều 97 Bộ luật lao động (năm 2012). Lưu ý quy định này là mức tăng thêm TỐI THIỂU. Theo đó, nếu NLĐ làm thêm trong những ngày nghỉ Lễ, Tết thì sẽ được nhận mức lương ít nhất bằng 4 lần (400%) so với ngày làm việc bình thường. 

NSDLĐ phải trả lương tăng thêm khi NLĐ làm thêm giờ hoặc làm việc ban đêm (ảnh minh hoạ)

Đề xuất tự chủ thang bảng lương trong doanh nghiệp

Dự kiến doanh nghiệp sẽ được quyền tự chủ trong việc xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động, hạn chế sự can thiệp của Nhà nước trong thị trường lao động. Theo tờ trình Đề nghị xây dựng dự án Bộ luật Lao động sửa đổi mới đây, Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội dự kiến sẽ hạn chế sự can thiệp của Nhà nước vào quan hệ của các bên trong thị trường lao động; tạo điều kiện để doanh nghiệp có quyền chủ động trong quản trị doanh nghiệp liên quan đến việc xây dựng thang lương, bảng lương và định mức lao động trong sản xuất kinh doanh và giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước.

Thu nhập cao sẽ động viên NLĐ làm việc tốt hơn (ảnh minh hoạ)

Lao động Nhật nghỉ việc vì được... tăng lương!

Thời điểm cuối năm 2017 này, nhiều cửa tiệm bán lẻ và nhà hàng tại Nhật Bản đang gặp tình huống vô cùng éo le khi người lao động, cụ thể là nhân viên bán thời gian, kéo nhau nghỉ việc vì được... tăng lương. Tại xứ sở hoa anh đào, phụ nữ đã có gia đình làm việc bán thời gian là lực lượng lao động chủ yếu trong lĩnh vực dịch vụ. Và, mặc dù quyết định tăng lương của doanh nghiệp được hoan nghênh và đón nhận bởi số đông, chính nó cũng khiến cho nhiều nhân viên bán thời gian phải cắt giảm số giờ làm việc để bản thân hoặc bạn đời của mình được hưởng ưu đãi về thuế. Điều này đã khiến cho số lượng người lao động bán thời gian tại các công ty bị sụt giảm trầm trọng.

Lương cao chưa hẳn đã tốt? (ảnh minh họa)

Minh bạch lương liệu sẽ là động lực cho người đi làm?

Một nghiên cứu gần đây cho thấy các công ty có chính sách mở và phổ biến rộng rãi thông tin về lương sẽ khiến nhân viên vui vẻ và nhiều động lực làm việc hơn. Các quy tắc ngầm hiểu và quan niệm xưa nay vẫn thường bảo chúng ta rằng lịch sự nhất là không nên dò hỏi và tìm hiểu về thu nhập của người khác. Điều này tất nhiên có lý do hết sức chính đáng của nó, nhưng có nhất thiết phải dán nhãn “Top secret” lên mọi thông tin về lương hay không lại là chuyện khác. 

Chính sách về lương thưởng bắt buộc phải công khai, nhưng tiền lương của từng cá nhân liệu có nên công khai? (ảnh minh hoạ)

Từ 1-7-2018, lương cơ sở tăng lên 1,39 triệu đồng từ mức 1,3 triệu hiện nay

Quốc hội đã bấm nút thông qua Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2018, trong đó có nội dung tăng lương cơ sở từ mức 1,3 triệu đồng/tháng hiện nay lên 1,39 triệu đồng. Tại phiên làm việc sáng 13-11-2017, 86,56% đại biểu Quốc hội (QH) đã bấm nút tán thành việc ban hành Nghị quyết về dự toán ngân sách nhà nước năm 2018.

Mức lương cơ sở tăng thêm chút đỉnh, trong bối cảnh vẫn còn khá thấp (ảnh minh hoạ)